Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası (07-13 Ocak 2024)

 

 

Tüberküloz görülme sıklığı ve etkileri nedeniyle küresel mücadele gerektiren önemli halk sağlığı sorunları arasında bulunmaktadır. Dünyada etkeninin bilindiği ve tedavisi mümkün olan hastalıkların başında Tüberküloz (Verem) gelmektedir. Tüberküloz tedavi edildiğinde yüzde yüz şifa ile sonuçlanan, tedavi olunmadığı takdirde ise ölüme yol açabilen bir hastalıktır. Tüberküloz çoğunlukla ekonomik olarak üretken yaş grubundaki erişkinleri tutmaktadır. Dünyada yaklaşık iki milyar insanın tüberküloz mikrobu ile enfekte olduğu tahmin edilmektedir.

                Tüberküloz, tedavi görmemiş veya düzenli tedavi görmeyen aktif tüberkülozlu kişilerin, öksürme ve hapşırmasıyla ortama yayılan mikrobun solunum ile alınması sonucu bulaşır. Tedavi görmemiş bir tüberküloz hastası yılda 10-15 kişiye bu hastalığı bulaştırır. Bulaştırıcılıkta; karşılaşma süresi, ortamın genişliği ve havalanması önemlidir. Hasta ile yakın ve uzun süreli teması olan kişilere bulaşma riski fazladır. Bunlar; aile bireyleri, aynı evi paylaştığı arkadaşları, iş yeri arkadaşları olabilir.

                Tüberküloz mikrobu bulaştığı kişilerde vücutta sessiz durmaktadır. Bu dönem tüberküloz enfeksiyonu olarak adlandırılır. Tüberküloz enfeksiyonu olan insanların yaklaşık %10’unda yaşamlarının herhangi bir döneminde vücut direncinin düştüğü zamanlarda tüberküloz hastalığı ve klinik belirtiler ortaya çıkar. Tüberküloz Hastalığı en çok Akciğeri tutar, ancak vücudumuzdaki bütün organları tutabilmektedir.

 Tüberküloz hastalığının genel belirtileri; halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, çocuklarda kilo alamama, ateş ve gece terlemesidir.  Solunum sistemi yakınmaları; öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, kanlı balgam, göğüs-sırt yan ağrısı ve nefes darlığıdır. Özellikle bağışıklığı baskılanmış ve yaşlı hastalarda yakınma olmayabilir.Üç haftadan uzun süren öksürüğü olan, gece terlemesi olan, kan tükürmesi, kilo kaybı olan vatandaşlarımız erken tanı için en yakın sağlık kurumuna başvurmalıdır. İlimizde, tüm sağlık kurumlarında tüberküloz hastalığı belirtileri olan şüpheli vatandaşlarımız muayene edilmekte ve balgam örnekleri alınarak gerekli tetkikler yapılmaktadır.

 Tüberküloz teşhisi konulan hastalarımızın tedavileri ücretsiz olarak sağlık personellerimiz kontrolünde DGT (Doğrudan Gözetimli Tedavi ) ile gerçekleşmektedir. Tedavi ile tüberküloz mikrobu sayısı çok kısa sürede azalır. Hastaların bulaştırıcılığı, etkili tedavi ile 2-3 haftada pratik olarak sona erer. Düzensiz ilaç kullanımında ise daha dirençli ve tedavisi zor bir hastalık haline dönüşen verem için erken tanı ve düzenli tedavi çok önemlidir.

 Bulaştırıcı tüberküloz hastası ile aynı havayı paylaşan ve tüberküloz mikrobuna maruz kalan kişilere temaslı denilmektedir. Hastanın aile bireyleri ile diğer temaslıları Tüberküloz İzleme Birimi tarafından ücretsiz olarak muayene edilmekte ve tüberküloz riski taşıyan kişilere koruyucu tedavi verilmektedir.

 Tüberküloz hastalığına karşı uygulanan BCG ( verem ) aşısı özellikle çocuklarda yaygın ve öldürücü tüberküloz hastalığını önlemede çok etkilidir. Tüberkülozla mücadelenin temelini oluşturan BCG aşısı Aile Sağlığı Merkezlerinde 2. ayın sonunda ücretsiz olarak yapılmaktadır.

                Tüberküloz basit önlemlerde önlenebilir bir hastalık olup erken dönemde tanı alınması bulaştırıcılığı azaltacak ve tedaviyi kolaylaştıracaktır.

 

Veremden korkma, tedavisiz kalmaktan kork.

 

 

                                                                                                                                       Göğüs Hastalıkları Uzmanı

                                                                                                                                      Dr. Deha ÇEBİ ÖZTÜRK

09 Ocak 2024